Menu
Ücret Garanti Fonu, 4447 sayılı Kanuna göre sigortalı sayılan kişileri hizmet akdine tabi olarak çalıştıran işverenin; konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası, iflasın ertelenmesi nedenleri ile işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde geçerli olmak üzere, işçilerin iş ilişkisinden kaynaklanan üç aylık ödenmeyen ücret alacaklarını karşılamak amacı ile İşsizlik Sigortası Fonu kapsamında oluşturulmuş olan fonu ifade etmektedir.
İş sözleşmesinin devam edip etmediğine bakılmaksızın yukarıda sayılan durumlardan birisi gerçekleşen işverenin işçileri Fondan yararlanabilir.
İcra ve İflas Kanunu’nda konkordato mühleti geçici ve kesin mühlet olarak iki kısım halinde düzenlenmiştir. Geçici mühlet 3 ay ve en fazla 2 ay ek olmak üzere maksimum 5 aylık bir süreyi; kesin mühlet ise 1 yıl ve en fazla 6 ay olmak üzere 18 aylık bir süreyi ihtiva eder. Fondan yararlanmak için ise kesin mühlet içerisinde olmak gerekmektedir.
Başvuru, işyerinin bulunduğu yerdeki Türkiye İş Kurumu’na yapılmalıdır. Örneğin, İstanbul’da yaşayan bir işçinin işvereni hakkında konkordato kesin mühlet kararı verildiyse, başvurusunu İstanbul İŞKUR’a yapmalıdır. Şayet işverenin merkezi İstanbul olmakla beraber işçi Tekirdağ’daki şantiyede çalışıyorsa, başvurunun Tekirdağ İŞKUR’a yapılması gerekir.
Başvuru, mücbir sebep halleri dışında şahsen yapılmalıdır. Ancak hastalık, tutukluluk yurt dışında bulunma gibi sebepler mevcutsa, üçüncü kişi aracılığıyla da başvuru mümkündür. Önemle ifade etmek gerekir ki, işveren işçisi adına başvuruda bulunamaz.
Başvuru sırasında talep dilekçesi, konkordato kesin mühlet kararının onaylı hali veyahut ulusal çapta dağıtımı yapılan ulusal bir gazetedeki konkordato kesin mühlet ilanı ve ücret alacağını aylar itibariyle gösteren işçi alacak belgesi talep edilir. İşçi alacak belgesi, işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü tarihten önceki ücret alacaklarına ilişkin olmalıdır ve konkordato komiseri tarafından onaylanmış şekliyle kuruma sunulmalıdır. Fakat alacağın tespitinde işverene ulaşılamıyorsa, dönem ve miktar itibarıyla belirtilen kesinleşmiş mahkeme kararı veya icra müdürlüğünce düzenlenmiş ödeme emri, işçi alacak belgesi yerine geçer.
30.09.2021 tarihinde gerçekleşen Yönetmelik değişikliğinden önce konkordato geçici mühleti içerisinde başvuru yapılabiliyordu. Ancak bazı kötüye kullanımlar sebebiyle başvurunun kesin mühlet içerisinde yapılabileceği düzenlenmiştir. Dolayısıyla başvuru en erken kesin mühlet kararının verildiği tarih itibariyle yapılabilir.
Konkordatoya dayalı başvurunun kesin mühlet içerisinde yapılması zaruridir. Kesin mühlet, tasdik de dahil olmak üzere herhangi bir sebeple sona ererse artık başvuru yapılamaz. Ancak konkordato kesin mühleti iflas sebebiyle sona ererse, bu halde tekerrür olmamak kaydıyla iflasa dayalı başvuru yapmak mümkündür.
Ücret Garanti Fonu kapsamında yapılacak ödeme 3 ayı geçmemek üzere temel ücret alacaklarını ihtiva eder.
Ücret Garanti Fonunun desteği, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesinden önceki 1 yıllık dönemi kapsar. Peki ödeme güçlüğüne düşmeden anlaşılması gereken geçici mühlet tarihi mi, yoksa kesin mühlet tarihi midir? Uygulamada, geçici mühlet süresince ödenmeyen ücret alacaklarına ilişkin olarak kesin mühlette yapılacak başvuru ile bu süre zarfında ödenmeyen ücret alacakları da talep edilebilmektedir. Buna göre, 01.08.2022 tarihinde kesin mühlet alınması durumunda, 01.08.2021- 01.08.2022 tarihleri arasındaki ödenmeyen ücretlere yönelik başvuru yapılabilir. Bu ayların ardışık olması gerekmez; ödenmeyen ücretin bu döneme ait olması yeterlidir.
Temel ücrete, işveren tarafından SGK’ya prim bildirimi yapılan ve çalışmadan hak kazanılan örneğin, ulusal bayram, hafta tatili ve ücretli izin karşılığı ücret alacakları ile fazla mesaiye ilişkin miktar da dahildir. Sonuç olarak önemli olan SGK’ya yapılan prim bildirimi olup; Fon tarafından yapılacak ödemede net ücret esas alınır. Örneğin, bir işveren işçisine temmuz ayında 10.000 TL ücret vermekle birlikte SGK’ya 6.000 TL üzerinden ödeme gerçekleştirdiyse 6.000 TL ile sınırlı olmak üzere Fondan yararlanır. Fakat ekleyelim ki, günlük ücret alacağı 5510 sayılı Kanun’un 82. Maddesinde belirlenen günlük ücret üst sınırını geçemez. Bu sınır, sigortalının yaşına uygun olan asgari ücretin otuzda birinin (1/30) altı buçuk katını (6,5) aşamaz.
İşçinin ücret alacağının olduğu dönemin son gününde Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından belirlenen efektif döviz satış kuru esas alınarak ödeme yapılır.
Kurum tarafından yapılacak ödeme, gerekli araştırma yapıldıktan sonra başvurunun yapıldığı ayı izleyen ayın son gününe kadar gerçekleştir.
Ödemeler, talep dilekçesinde gösterilen hesap numarasına yapılır. Bu hesap numarasının başvuru sahibi işçiye ait olması gerekir.
Ücret Garanti Fonu, işvereni değil işçiyi korumayı ve gözetmeyi gaye edinen bir kurumdur. Bu nedenle, Fonun sağlayacağı destek, temel ücretle sınırlı olup; SGK primlerini kapsamaz. İşveren SGK primlerini ödemekle yükümlü olmaya devam eder.
Kesin mühlet kararına istinaden yapılan ödemeler, mühlet kararının konkordatonun tasdiki veya iflas kararı dışında bir nedenle kaldırılması halinde, kararın kesinleşmesiyle beraber yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir. Dolayısıyla, konkordato kesin mühletinin feragat ya da tasdik koşullarının oluşmaması sebebiyle sona ermesi halinde, Fon aracılığıyla işçilere yapılan ödemeler yasal faizi ile beraber işverenden tahsil edilir. Konkordatonun tasdiki ve iflas halinde ise, işçilere yapılan ödemeler Fon tarafından karşılanır.